Hồ Ba Bể được biết đến không chỉ bởi cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ mà đi cùng với đó là rất nhiều vẻ đẹp khác tồn tại. Một trong số đó chính là nét văn hoá mang đậm đà bản sắc dân tộc nơi đây. Vậy nên ngày hôm nay chúng ta hãy cùng nhau khám phá về lễ hội lớn bậc nhất tỉnh Bắc Kạn được tổ chức ngay bên cạnh bờ hồ Ba Bể nhé!

Nguồn gốc lễ hội Lồng Tồng Hồ Ba Bể

Một năm cũ trôi qua, một năm mới sẽ đến cùng biết bao nhiêu niềm vui và sự mong đợi cho một năm mới mang lại nhiều điều may mắn, nhiều kết quả tốt đẹp. Cũng chính bởi lẽ đó nên lễ hội Lồng Tồng Hồ Ba Bể đã được ra đời. Người ta không biết rõ hội Xuân hồ Ba Bể lần đầu được tổ chức tự bao giờ chỉ biết rằng cho đến tận ngày nay cứ mỗi dịp Tết đến xuân về vào ngày 8-10/01 âm lịch hằng năm tại Hồ Ba Bể lại tấp nập người dân đến tham quan, vui chơi hội. “Lồng Tồng” là tên người dân địa phương gọi cho Hội Xuân Hồ Ba Bể với mong ước lễ hội được tổ chức để cầu chúc cho mùa màng bội thu, một năm mới bình an sẽ gặt hái được nhiều thành công và thắng lợi cho đồng bào dân tộc Tày hồ Ba Bể nói riêng cũng như toàn thể người dân tộc Tày trên đất nước nói chung.

Lễ hội Lồng Tồng chính là nét văn hoá vô cùng đặc sắc của người dân tộc Tày sinh sống tại hồ Ba Bể. Khi tham gia lễ hội khách thăm quan sẽ được tận hưởng không khí vui tươi, thoải mái tham quan khám phá những nét độc đáo  mà hiếm có dân tộc nào có được.

Những hoạt động chính sẽ diễn ra tại lễ hội

Nghi lễ “Lồng Tồng”

“Lồng tồng” chính là nghi lễ xuống đồng để người dân cùng cầu chúc cho một mùa màng bội thu với ý nghĩa cũng tương tựa như lễ “Tịch Điền ở Đọi Tam, Duy Tiên, Đọi Sơn, Hà Nam vậy. Nghi lễ mở đầu sẽ có những món ăn đặc trưng của người dân tộc Tày, đội hình, người dẫn đầu là người được toàn thể người dân kính trọng và là người có tiếng nói chung sẽ dẫn đầu làm lễ. Họ sẽ thắp hương cầu chúc cho một năm mới đến cùng với nhiều kết quả tốt đẹp. Lễ hội “ Lồng Tồng” của người dân tộc Tày có điểm khác biệt là không có hoạt động cày hay reo mạ…

Hội đua thuyền Độc Mộc

Hồ Ba Bể có rất nhiều loại phương tiện hữu ích giúp người dân di chuyển qua lại trên hồ để phục vụ hoạt động di chuyển cũng như mưu sinh kiếm sống. Một trong những phương tiện mang đậm nét văn hóa, gắn liền với đời sống của người dân tộc Tày từ thời xa xưa là thuyền “độc mộc”. Thuyền độc mộc là phương tiện quen thuộc với mọi người dân tộc Tày sinh sống tại hồ Ba Bể. Thuyền được thiết kế khá đơn giản, chỉ từ một khúc gỗ lớn được đục rỗng ở phần giữa thân vừa đủ cho người ngồi và có thể trôi nổi ở trên mặt nước. Thuyền độc mộc có chiều dài khoảng từ 5 đến 15m và chiều rộng khoảng 50 đến 80 cm. Kích thước của thuyền còn tùy thuộc vào kích thước của khúc gỗ được sử dụng để làm nên nó. Khi đã chọn được khúc gỗ ưng ý, người nghệ nhân sẽ đục khúc gỗ thành chiếc thuyền độc mộc.

Rất khó để có thể điều khiển được thuyền độc mộc. Vậy nên bạn sẽ cần mất một khoảng thời gian để có thể tự tin làm chủ được thuyền. Việc đơn giản như có thể đứng thăng bằng trên thuyền độc mộc đã là một điều vô cùng tuyệt vời rồi. Chỉ có duy nhất một mái chèo được trang bị ở mạn cuối đuôi thuyền vào những mùa lễ hội thì có thể trang bị thêm một chiếc mái chèo nữa ở phía trước thuyền cùng với một chiếc cọc chèo đã được cố định sẵn từ trước ở thuyền. Đua thuyền chính là một nét văn hóa đẹp của người dân tộc Tày và cần được giữ gìn, bảo vệ, lưu truyền cho đến muôn đời sau. Vậy nên việc tới lễ hội Lồng Tồng để được dịp chiêm ngưỡng hay chính bạn tham gia vào cuộc đua này sẽ là một kỉ niệm vô cùng ý nghĩa.

Hội trọi bò hồ Ba Bể

Trọi bò hồ Ba Bể là một hoạt động vô cùng đặc sắc mà bạn nhất định không nên bỏ lỡ khi ghé tới nơi đây vì mỗi năm nó chỉ diễn ra một lần. Những chú bò có vóc dáng cường tráng, sức khỏe ổn định nhất sẽ được tuyển chọn chi tiết, cẩn thận để tham gia trận đấu. Một điểm đặc biệt đó là: mỗi chú bò trước khi lên sân đấu sẽ được người chủ cho uống thêm một chút rượu để tăng khả năng chiến đấu của mình. Những chú bò chiến thắng sẽ không bị đem đi mổ thịt như những cuộc thi đấu bò khác. Điều này phụ thuộc vào người chủ sở hữu con bò đó nên nếu có nhu cầu bạn có thể liên hệ với họ.

Ném còn

Quả còn là biểu tượng văn hóa gắn liền không chỉ với người dân tộc Tày mà còn với nhiều người dân của nước ta. Quả còn của người dân tộc Tày có dạng hình vuông, được trang trí với màu sắc rực rỡ, đẹp mắt và được cột bởi một sợi dây vô cùng chắc chắn nên có thể chịu được lực văng mạnh của người ném. Quả còn được làm bằng chất liệu vải thổ Cẩm nổi tiếng của người Tày, trong quả còn chứa cát để làm tăng thêm trọng lượng giúp quả có thể ném được ra xa.

Cách chơi ném còn thì khá là đơn giản nhưng đòi hỏi khả năng quan sát và vận dụng lực của người chơi. Bạn chỉ cần sử dụng đủ lượng sức lực để ném quả còn vào mục tiêu ở trên cao. Mục tiêu được tạo nên từ khung tre uốn cong thành hình tròn, trên vòng tròn sẽ được dán giấy màu làm 3 tâm từ lớn cho đến nhỏ dần. Ai ném vào trung tâm hoặc các vòng tròn còn lại sẽ là người xuất sắc dành chiến thắng trò chơi. Cây tre được sử dụng được người dân lựa chọn sao cho cây đó to nhất, cao nhất để dựng lên làm mục tiêu ném còn. Ném còn quả thực là một trò chơi vô cùng thú vị đồng thời tôn vinh nên vẻ đẹp của người dân tộc Tày. Giống như một lời chúc may mắn của những cô thiếu nữ dành cho những anh chàng Tày cường tráng, khỏe mạnh.

Một số trò chơi dân gian thú vị khác

Bên cạnh một số trò chơi rất riêng của hội xuân Ba Bể thì còn có một số hoạt động trò chơi dân gian thú vị khác phải kể đến như: đi cà kheo, đẩy gậy, lên đền An Mạ cầu bình an, may mắn ở Đảo An Mạ nằm tại hồ 2 của hồ Ba Bể. Nếu bạn là người yêu thích cắm trại qua đêm thì tham gia đêm hội cắm trại tại bãi hội xuân hồ Ba Bể sẽ là một trải nghiệm mà chúng tôi đảm bảo rằng chắc chắn sẽ vô cùng thú vị.

Những giá trị mà lễ hội Lồng Tồng đem lại

Việc tổ chức lễ hội Lồng Tồng đã mang lại không ít những lợi ích đối với người dân nơi đây. Trước hết là về mặt văn hóa, đảm bảo được giữ gìn được những nét đẹp mà người dân tộc Tày vùng hồ Ba Bể bao lâu nay đã gìn giữ. Để rồi từ đó phát huy tối đa những giá trị tốt đẹp đang sở hữu khiến chúng ngày càng phát triển hơn nữa. Đồng thời giáo dục cho thế hệ trẻ về những truyền thống văn hóa mà ông cha đã để lại, gửi gắm trách nhiệm tới thế hệ trẻ trong tương lai.

Và cuối cùng, yếu tố không kém quan trọng là quảng bá, giới thiệu tới bạn bè trong nước và quốc tế về thiên nhiên, văn hóa và con người dễ mến tại hồ Ba Bể, xây dựng nên địa điểm để giao lưu, học hỏi, sân chơi thú vị, bổ ích nhằm kết thêm nhiều người bạn mới, nâng cao giá trị cuộc sống.

Một số hạn chế còn tồn đọng

Bên cạnh những lợi ích mà lễ hội mang lại thì vẫn còn một số hạn chế phải kể đến và cần xử lý. Đầu tiên là vấn đề của một số người trẻ nói riêng và một số bộ phận khác nói chung còn chưa phát huy được những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình. Một vài người khác thì lợi dụng thời điểm diễn ra lễ hội để trà trộn mua bán những mặt hàng sản phẩm gây hại không chỉ tới an ninh trật tự mà còn ảnh hưởng tới thiên nhiên, môi trường. Việc tổ chức lễ hội bị bó hẹp bởi vấn đề kinh tế. Cuối cùng là vấn đề nhức nhối về việc xả rác bừa bãi làm ô nhiễm môi trường, mất thẩm mĩ.

Giải pháp cho những vấn đề

Với những hạn chế được kể đến thì cần có những biện pháp nhất định đề ra để cùng nhau thực hiện. Cần tuyên truyền cho người dân tham gia lễ hội phải có ý thức trong việc giữ gìn những giá trị văn hóa dân tộc tốt đẹp. Giáo dục cho thế hệ trẻ về những mặt hạn chế kể trên. Một trách nhiệm to lớn dành cho ban tổ chức là cần phải quản lý nghiêm ngặt vấn đề người dân buôn bán những mặt hàng trái quy định nhà nước, xây dựng hệ thống nhà vệ sinh công cộng hợp lý để phục vụ nhu cầu của người tham gia lễ hội và bảo vệ môi trường sinh thái ven hồ, đặt các thùng rác lớn và các hố tập kết rác để khách thăm quan nâng cao ý thức vứt rác, tránh vứt rác lung tung, treo các biển cấm vứt rác bừa bãi.

Lễ hội Lồng Tồng hay hội Xuân hồ Ba Bể chắc chắn sẽ là lễ hội mà bạn nên tham gia ít nhất một lần trong đời. Vậy nên đừng chần chờ gì nữa mà hãy liên hệ ngay với VietSense Travel, chúng tôi luôn sẵn sàng giúp bạn có một chuyến hành trình thật vui vẻ và ý nghĩa bên người thân, bạn bè.

Xem thêm: https://mienbactour.com/du-lich-ho-ba-be-ct.html