khách thăm quan Việt Nam có xu hướng ngày càng muốn đến hành trình tại tỉnh miền núi phía Bắc này và tham quan, khám phá sự kì bí của các hang động bởi vì Lữ khách muốn thưởng ngoạn những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, tuyệt mĩ, khí hậu ôn hòa, thoải mái, nét văn hóa truyền thống nhưng có phần đa dạng, phong phú của địa phương đó. Một trong số những hang động đó chính là Động Tiên Sơn, thuộc tỉnh Lai Châu nước ta.

Động Tiên Sơn - khu di tích cấp quốc gia ở Tây Bắc, thuộc địa phận của tỉnh Lai Châu, với khung cảnh này chắc chắn sẽ khiến khách thăm quan thực sự phải ngỡ ngàng khi chứng kiến những cảnh quan ngoạn mục của nơi này.

Theo như người dân địa phương ở đây cho biết, trước đây, động Tiên Sơn được phát hiện và khi đó nó có tên là “Đan Đông” (nghĩa là Đá trắng) vì động này có một mỏm đá trắng nằm ở phần cửa phía Đông của hang. Thời gian gần đây, Lữ khách đã cảm nhận được vẻ đẹp thần tiên, tuyệt vời của hang động này và người ta đã đặt cho nó cái tên "Động Tiên Sơn" (hay còn gọi là Động Tiên).

Động Tiên Sơn được công nhận là khu di tích cấp quốc gia vào năm 1996. Động Tiên Sơn còn được gọi với nhiều những danh xưng khác: Động Đá Trắng, Động Đán, Động Pò Ngái Tưng, Động Bình Lư.

Theo các nhà khoa học, Động karst (là hiện tượng phong hóa đặc trưng của những miền núi đá vôi bị nước chảy xói mòn. Sự xói mòn không phải do cơ chế lực cơ học, mà chủ yếu là do khí cacbon đioxit trong không khí hòa tan vào nước, cộng với các ion dương của hyđrô tạo thành axít cacbonic. Axít cacbonic là thủ phạm chính của quá trình ăn mòn đá vôi.) Tiên Sơn được hình thành từ rất lâu, cách đây hàng triệu năm. Càng vào sâu bên trong hang, khách thăm quan sẽ càng ngạc nhiên bởi trong động còn có hàng nghìn dải thạch nhũ chạy từ trần hang chạy xuống dưới hay những măng đá được mọc lên từ tầng lầu trông như bạn đang ở giữa những tầng hư không ở trên thiên đường.

Cho đến nay, người ta đã phát hiện râ khoảng chừng hơn 40 hang động phụ bên trong động Tiên Sơn. Động Tiên Sơn được hình thành từ karst từ khoảng hàng triệu năm trước. Động này có 36 phần nằm tách biệt với nhau và chạy xuyên suốt hai bên núi. Càng vào sâu bên trong, động Tiên Sơn càng trở nên rộng rãi. Tất cả đều trải dài theo hai triền núi và mỗi chạc mang một vẻ đẹp rất riêng, độc đáo và có một tên gọi khác nhau thể hiện khát vọng, ước mơ của con người trong cuộc sống như Mẹ Âu Cơ (mẹ của dân tộc Việt Nam), Cha Lạc Long Quân (cha của dân tộc Việt Nam) hay Thành công và nhiều những tên gọi rất hay và ý nghĩa khác nữa. Ngoài những tấm thạch nhũ lớn, động Tiên Sơn còn có những dòng suối hiền hòa, uốn lượn chảy qua khe đá tạo nên những âm thanh du dương, nhẹ nhàng hòa quyện với bầu không khí trong lành, dịu nhẹ trong hang. Điều này là một trong những điều khiến cho hang động Tiên Sơn có  thể níu chân được Lữ khách ở đây.

Khi bước vào bên trong, khách thăm quan sẽ có cơ hội thưởng ngoạn những khối nhũ đá, măng đá với muôn hình vạn trạng độc đáo, lạ mắt. Không khí ở trong hang thực sự rất mát mẻ và yên bình nên sẽ tạo cảm giác thư thái, nhẹ nhàng cho Lữ khách khi đi bộ ở hang.

Cảnh quan ngoạn mục, đặc sắc và không khí trong lành, thoải mái bên trong hang động chỉ là một phần nhỏ góp phần tạo nên sức hút mạnh mẽ của Động Tiên Sơn. Truyền thuyết về động Tiên Sơn mang đậm dấu ấn văn hóa đặc trưng của người dân địa phương nơi đây là điều thực sự thu hút sự chú ý của khách thăm quan khi tới tham quan hang động độc đáo này. Hang động này gắn liền với nền văn hóa dân gian của đồng bào dân tộc Lự sống ở Lai Châu.

Tương truyền từ xa xưa đã có 99 chàng trai vô cùng khỏe mạnh và 99 cô gái vô cùng xinh đẹp đến khai hoang và tạo dựng cuộc sống tại vùng đất này. Những người đàn ông thì khai phá đất đai, mở đường và tạo hình phong cảnh, trong khi các cô gái chăm sóc cây trồng, chăn nuôi và bảo vệ môi trường xung quanh. Thời gian trôi qua, cứ như thế các ngôi làng ở đây đã được hình thành, trong đó có Động Tiên Sơn. Truyền thuyết của hang động này đã trở thành một câu chuyện đẹp và vô cùng ý nghĩa về tình yêu, mảnh đất và con người nơi đây. Câu chuyện này đã truyền cảm hứng cho người dân tộc Lự sinh sống tại đây cũng như Lữ khách đến tham quan nơi đây.

Từ trung tâm thị trấn Sa Pa, tỉnh Lào Cai, khách thăm quan chỉ mất khoảng chừng một giờ để đến được Động Tiên Sơn qua Quốc lộ 4D. Hang động này thuộc xã Bình Lư, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu. Hang động này chắc chắn sẽ để lại ấn tượng khó quên trong lòng Lữ khách .

Động Tiên Sơn hiện nay là điểm đến được lựa chọn hàng đầu ở Lai Châu của cả khách thăm quan trong và ngoài nước khi tới tới Việt Nam nói chung và đến các tỉnh vùng Tây Bắc nói riêng. Trong tương lai gần, động Tiên Sơn hứa hẹn sẽ trở thành một trong những địa điểm thăm quan nổi tiếng bậc nhất ở Lai Châu và ở cả Việt Nam. Bạn còn chần chừ gì nữa mà không xách balo lên và đi khám phá ngay động Tiên Sơn? Chắc chắn, động Tiên Sơn sẽ đưa bạn đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác đấy!

Nguyễn Lan Anh