Hà Giang - mảnh đất địa đầu của tổ quốc vẫn được khách thăm quan nhắc tới như một điểm thăm quan lí tưởng và hấp dẫn. Hà Giang có địa hình hiểm trở, nhưng rất kỳ vĩ, có núi cao, cao nguyên và cả thung lũng nên nhiều sông suối, thiên nhiên đã kỳ tạo cho Hà Giang nhiều thắng cảnh hùng vĩ, ngoạn mục như cao nguyên Đồng Văn, đỉnh Tây Côn Lĩnh, Thác Thuý, Thác Bay, Thạch Nhũ Đôi, Cổng trời Quản Bạ, đỉnh Mã Pì Lèng, Cột cờ Lũng Cú - Nơi đỉnh đầu của Tổ quốc, khu thăm quan Tam Sơn - núi Tiên... 

Cùng nhiều ghềnh thác, hang động với nhiều hình khối, đường nét kỳ thú và hấp dẫn Lữ khách trong và ngoài nước. đặc biệt đến đây vào tháng 10, khách thăm quan sẽ bị bất ngờ bởi nhiều cao nguyên đá được khoác trên mình màu hồng của “thiên đường hoa” thơ mộng và rung động lòng người. Đây chính là hoa tam giác mạch, những cánh đồng hoa bạt ngàn, rực rỡ sắc màu đã “thay áo” vùng đất này. 

Trên những sườn đồi, những thửa ruộng, cạnh những con đường hay ven những ngôi nhà cũ kỹ, hàng vạn bông hoa tam giác mạch nhỏ li ti như những hạt mưa tím hiện lên ngút tầm mắt. Màu xanh của cây lá, của núi rừng, hòa quyện với sắc tím phớt nhẹ của hoa tạo thành một khung cảnh tuyệt đẹp, cho bạn cảm giác như lạc vào một câu chuyện cổ tích.Lữ khách có thể chiêm ngưỡng và ngắm nhìn những bông tam giác mach. Nhưng nếu bạn chọn Đồng văn là điểm đến đầu tiên của mình thì đừng bỏ qua dốc chín khoanh, Phố Cao. Ở đây, đứng trên đỉnh dốc nhìn xuống, điều đầu tiên bạn cảm nhận được sẽ là cả một thảm hoa tam giác mạch rất đẹp, những bông hoa mới nở vẫn còn e ấp đang chuyển dần sang màu hồng nhạt. Thả căng bầu ngực, hà hơi để cảm nhận cái màu hồng nhạt cảu hoa tam giác mạch, và cái rộng thênh thang nơi núi rừng hùng vĩ.

Vào khoảng thời gian đầu xuân bạn đến với Hà Giang sẽ có cơ hội được khám phá những lễ hội truyền thống nơi đây. Đây là thời điểm cho những ai yêu thích khám phá các nền văn hóa – lế hội ở Hà Giang. Bạn sẽ được chứng kiến những lễ hội mừng thọ của người Tày – đây là một tục lệ truyền thống của người dân tộc Tày và đây cũng là lúc mà con cháu sum họp đầy đủ để chúc mừng ông bà, bố mẹ được mừng thọ. Vào dịp đầu xuân thì Hà Giang cũng có các lễ hội như hội trọi trâu, lễ hội Lồng Tồng và hội đấu ngựa…những lễ hội này thu hút đông đảo khách thăm quan từ các nước đến tham gia.

Vào khoảng tháng 3, là thời điểm đẹp nhất của Hà Giang với những vườn đào, mận có hoa nở rộ tràn đầy sắc xuân. Rừng mận, đào bạt ngàn sắc hoa trắng hồng như một bức tranh thuỷ mặc, sẽ là thời điểm cho các bạn trẻ thích khám phá, cho những cặp vợ chồng sắp cưới những bộ ảnh cưới đẹp nhất. Len theo từng ngách vườn đào- mận là những anh chàng, cô nàng lưu giữ lại những khoảnh khắc đẹp bằng những bức ảnh với hoa đào- mận. Sẽ thật tuyệt vời nếu bạn giành thời gian cùng người thương đến với Hà Giang vào tháng 3.

Đến tháng 4, Hà Giang có một lễ hội lớn đó là hội Chợ tình Khâu Vai. Đến với chợ tình Khâu Vai tháng 4 để biết thêm một nét văn hoá đặc biệt của vùng đất Hà Giang. Một không gian nhộn nhịp với đông đảo mọi người cùng đến tham dự lễ hội. Đến đây, các bạn sẽ thấy được nét đẹp nhân văn của chợ tình Khâu Vai, hình ảnh những anh chàng, cô nàng xúm lại tán chuyện, chia sẻ với nhau những câu chuyện cuộc sống. Lễ hội đến là thời gian ngắn ngủi cho những người yêu nhau nhưng không đến được với nhau gặp lại nhau, bên nhau trò chuyện, tâm tình.

Và bạn sẽ được chứng kiến một Hà Giang quyến rũ vào “mùa nước đổ” tầm tháng 5 và tháng 6. Lúc này, Hà Giang vừa đẹp và quyến rũ với hình ảnh ruộng bậc thang uốn lượn được đón nước từ trên các đỉnh núi đổ về. Nước tràn gập trên các thửa ruộng trông như một lớp áo mới của chúng. Đây cũng là thời điểm người dân bắt đầu nhộn nhịp xuống đồng để chuẩn bị cho mùa vụ mới. khách thăm quan tới đây sẽ được hoà mình cùng không khí nhộn nhịp của người dân đi làm, cùng họ xuống đồng trong tâm trạng vui vẻ, hồ hởi.

Vào tháng 8 và 9, bạn sẽ hối tiếc nếu không đến với Hà Giang vào thời điểm này. Lúc này ở Hà Giang là vào mùa lúa chín, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những ruộng bậc thang với một màu vàng óng của lúa. Không chỉ ngắm, bạn cảm nhận, gửi thấy mùi thơm ngào ngạt của lúa và cảm thấy mùi quê hương khi đến nơi đây.

Tháng 10- tháng 11 là thời điểm hoa tam giác mạch nở rộ với một màu tím khắp các sườn đồi, chân núi như một thảm tím trải rộng. Một màu tím rực , lãng mạn hoà cùng khí trời se lạnh nơi đây.

Sau mùa hoa Tam giác mạch, bạn sẽ được chứng kiến mùa hoa cải vàng rực rỡ vào tháng 12. Hoa cải nở rộ, trải rộng một màu vàng rực rỡ, các bạn tới đây sẽ chụp lại được những khoảnh khắc vô cùng đẹp và lãng mạn. Đây cũng là lúc thời tiết lạnh, bạn sẽ cảm thấy cái giá lạnh của vùng đất này, được chạm tay vào sương mờ ảo dưới các sườn và chân núi.

1. Cao nguyên đá Đồng Văn:

Vị trí: Cao nguyên Đồng Văn thuộc huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.

Đặc điểm: Đồng Văn có Lũng Cú được coi là “nóc nhà của Việt Nam”, nổi tiếng về phong cảnh thiên nhiên, trái ngon, dược liệu quý.

Đồng Văn là một huyện vùng cao biên giới của Hà Giang, huyện lỵ cách thị xã Hà Giang 146km. Huyện có 19 xã thì 9 xã có đường biên giới với Trung Quốc. Mùa đông nhiệt độ có lúc xuống đến 1ºC, nhưng mùa hè nóng nhất chỉ khoảng 24ºC. Bầu trời hầu như quanh năm mưa và mù nên ở đây người dân có câu: "thấy nhau trong tầm mắt, gặp nhau mất nửa ngày" và "đất không ba bước bằng, trời không ba ngày nắng". Ðồng Văn có điểm cực Bắc của Việt Nam tại Lũng Cú. Người ta nói rằng nếu chưa lên Lũng Cú thì coi như chưa đến Ðồng Văn, bởi Lũng Cú là "nóc nhà của Việt Nam" nơi mà "cúi mặt sát đất, ngẩng mặt đụng trời".

Ðồng Văn nổi tiếng về trái ngon: đào, mận, lê, táo, hồng.. về cây dược liệu quý: tam thất, thục địa, hồi, quế.. Ðồng Văn còn nổi tiếng về phong cảnh như núi non, hang động, những rừng hoa đủ sắc màu.. Chính nơi đây đã tạo cho các nghệ sỹ nguồn cảm hứng sáng tác nên những tác phẩm hội hoạ, nhiếp ảnh độc đáo trên thế giới về thiên nhiên: núi rừng, ruộng bậc thang..

Ðến với Ðồng Văn là dịp để thử lòng can đảm của bạn bởi đèo cao vực thẳm, nhiều khi phải đi bộ. Nhưng đổi lại, bạn được những ngày đắm mình với thiên nhiên hùng vĩ, sống bên những con người còn nghèo khó nhưng vẫn tràn đầy niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống. Bạn cũng sẽ được thả hồn trong tiếng khèn, tiếng sáo. Biết đâu nó sẽ làm bạn phải ngẩn ngơ khi rời chốn xa xôi này.

2. Núi đôi Quản Bạ:

Vị trí: Núi đôi Quản Bạ nằm bên quốc lộ 4C, cách thị xã Hà Giang chừng 40km, thuộc địa phận huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang.

Đặc điểm: Đó là hai quả núi trông như hai trái đào tiên.

Lữ khách qua đây đều có dịp chiêm ngưỡng “tác phẩm nghệ thuật” của tạo hoá ban tặng cho vùng đất này. Giữa những núi đá trùng điệp và ruộng bậc thang nổi lên hai trái núi có hình dáng, thế đứng ngồ ngộ khiến khách thăm quan không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp kỳ vĩ của tạo hoá. Hai trái núi gắn với truyền thuyết “Núi Cô Tiên” rất thi vị.

Với địa thế đẹp, thời tiết trong lành của vùng cao, vùng núi đôi Quản Bạ đang trở thành khu thăm quan nghỉ dưỡng hấp dẫn của tỉnh Hà Giang.

3. Dinh họ Vương:

Vị trí: Dinh họ Vương (Vương Chí Sình) nằm trên địa bàn xã Xà Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cách huyện lỵ Đồng Văn chừng 24km.

Đặc điểm: Đây là một công trình kiến trúc đẹp, hiếm có và rất độc đáo của vùng cao nguyên này.

Đoạn đường dẫn vào dinh chỉ dốc thoai thoải, được lát bằng những phiến đá lớn, vuông vức, bằng phẳng. Dinh được bao bọc bởi hai bức tường thành xây bằng đá, dày khoảng 60cm đến gần 1m, cao từ 2,5 đến 3m. Vòng thành trong dày và kiên cố hơn vòng thành ngoài. Cả hai vòng thành đều bố trí nhiều lỗ châu mai. Khoảng đất giữa hai tường thành rộng khoảng 50m, được trồng cây. Dinh có 10 ngôi nhà, 6 ngôi nằm cùng một hướng, 4 ngôi kia nằm theo hướng khác. Ngôi nhà chính quay mặt ra phía cổng. Các ngôi nhà đều được làm bằng gỗ quý từ cột, kèo, sàn, vách. Mái nhà lợp bằng ngói máng.

Tại ngôi nhà chính còn lưu bức hoành phi với bốn chữ "Biên chinh khả phong" được vua Nguyễn ban cho. Các bức chạm trên đá, trên gỗ cho thấy sự tinh xảo và tài nghệ của người thợ. Công trình đã được xếp hạng di tích và bảo vệ từ năm 1993. Di tích này đáng để bạn dừng chân và quên đi mọi vất vả sau những chặng đường cheo leo hiểm trở. Công trình toát lên vẻ thâm nghiêm trong khung cảnh tĩnh mịch nơi vùng cao biên giới.

Đèo Mã Pí Lèng:

Mã Pí Lèng là con đèo đẹp và hùng vĩ nhất miền núi phía Bắc Việt Nam, là một trong tứ đại đỉnh đèo của Việt Nam, một bên là vách núi cao dựng đứng, một bên là vực sâu hun hút nhìn xuống dòng sông Nho Quế bốn mùa xanh trong. 

4. Chợ tình Khau Vai:

Vị trí: Chợ tình Khau Vai thuộc xã Khau Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang.

Đặc điểm: Đây là một phiên chợ tình độc đáo của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.Mới 3 giờ chiều 26/3 (âm lịch), phiên chợ Khau Vai nằm trong làng người Nùng, trong một thung lũng khá rộng và bằng phẳng đã chật người. Đủ màu sắc phục trang của các dân tộc H’Mông, Dao, Giáy, Tày, Nùng..khiến cả phiên chợ cứ rực lên như rừng hoa chuối. Các cô gái, chàng trai thậm chí cả người già, người trung tuổi ai nấy đều không giấu nổi được nét rạo rực, bồn chồn trên khuôn mặt, trong bộ quần áo mới phẳng phiu, có lẽ đã được giành cất cả năm đến phiên chợ trọng đại này mới đem ra dùng.

Từ ngày hôm trước, lều quán đã được dựng khắp thung lũng, nhưng nhiều nhất vẫn là những quán rượu ngô, thắng cố, nơi dừng chân đầu tiên của các cặp tình nhân trẻ cũng như già, mới cũng như cũ. Và cũng ngay từ chiều hôm trước, nhiều cặp vợ chồng, tình nhân vì đường xa, đã “xôi đùm, ngô nắm” lên yên ngựa, hoặc thong thả theo đường núi cho kịp chợ tình trong tiếng khèn, tiếng hát réo rắt suốt ngày đêm không tắt trên các triền núi xa xa dẫn đến Khau Vai ngày chợ.

Cuộc sống ở vùng núi cao thường là rất buồn tẻ. Cả năm mới có một phiên chợ, lại là phiên chợ tình, bởi vậy, có nhiều gia đình cả bố, mẹ, con dâu, con trai dắt díu nhau đến chợ vui như chảy hội. Thậm chí có nhiều cặp vợ chồng lấy nhau từ hơn chục năm nay, đã có với nhau bốn mặt con và sống cách chợ Khau Vai gần hai ngày đường cũng lặn lội đến đây tìm niềm vui..

Bóng chiều chạng vạng bắt đầu đổ xuống thung lũng Khau Vai trong thanh âm nhộn nhịp tiếng nói cười, đi lại, gọi nhau và cả tiếng lục lạc, vó ngựa của phiên chợ lúc nào cũng nhộn nhịp đông vui nhất. Đó đây trong các lều quán bắt đầu xuất hiện những cặp tình nhân ngồi sát bên nhau, vừa chụm đầu trò chuyện vừa nhắm thức ăn và…uống rượu. Rượu được rót tràn bát, như tình cảm của người vùng cao lúc nào cũng lai láng không bến bờ. Họ uống cho ngày gặp lại sau một năm xa cách, có thể đằng đẵng, đầy nhớ nhung, đến khi nào không thể uống và không nên uống nữa, họ sẽ dắt tay nhau ra ngọn núi phía xa xa kia để tự tình thâu đêm đến sáng mới trở về với vợ, chồng mình.

Những người già nhất xã Khau Vai bây giờ cũng không ai biết chợ tình Khau Vai có tự bao giờ. Chỉ biết rằng, từ lúc còn để chỏm họ đã thấy có chợ tình rồi. Truyền thuyết bắt nguồn phiên chợ là câu chuyện tình của một người con trai H’Mông và một người con gái Giáy yêu nhau. Song, tình yêu của họ đã gây ra ra hiềm khích giữa hai bộ tộc. Để tránh cuộc đối đầu đẫm máu, họ buộc phải xa rời nhau. Tuy nhiên, chàng trai và cô gái thề nguyền rằng, dù không lấy được nhau và phải lập gia đình với người khác thì mỗi năm họ sẽ gặp nhau một lần vào đêm 26/3 tại chợ Khau Vai bây giờ. Chợ tình Khau Vai được hình thành từ đó, mới đầu chỉ là nơi hẹn hò của những người đã lỡ dở tình duyên với nhau và là đêm chợ truyền thống của người dân tộc H’Mông, nhưng sau đó được các dân tộc khác hưởng ứng. Đến bây giờ Khau Vai đã trở thành phiên chợ hẹn hò, tìm kiếm tình yêu của tất cả mọi người từ thanh niên cho đến người đã có gia đình.

Phiên chợ tình Khau Vai càng về đêm càng trở nên sâu lắng, chỉ có tiếng trò chuyện thì thầm và tiếng khèn, tiếng hát réo rắt gọi bạn tình vang lên từ những ngọn núi, đồi xa xa. Lữ khách dẫu một lần đến với chợ tình Khau Vai hẳn sẽ không quên được những giây phút đầy thi vị này.

5. Bãi đá cổ Nấm Dẩn:

Bãi đá cổ Nấm Dẩn được phát hiện vào năm 2004 bởi các nhà khoa học Viện Khảo cổ học và Bảo tàng Hà Giang. Khu di tích đá cổ chạm khắc các hình vẽ có cách đây cả nghìn năm nằm trong một thung lũng rộng thuộc địa phận xã Nấm Dẩn. Khác với di tích đá cổ ở Sa Pa (Lào Cai), bãi đá cổ Nấm Dẩn còn được ít người biết đến nhưng vẻ đẹp của các hình vẽ và những điều bí ẩn xung quanh các phiến đá thì không kém phần hấp dẫn và lôi cuốn.

Các di tích cự thạch này nằm giữa dãy núi Tây Ðản và dãy núi đồi Nấm Dẩn, ngay gần sát với con suối Nậm Khoòng. Nhiều tảng đá trầm tích lớn nằm dọc bờ suối với hình thù đa dạng và độc đáo. Có tảng đá như một bàn cờ phẳng, có tảng lại giống tấm phản nằm hay một chiếc ghế ngồi. Trên bề mặt và ở các rìa cạnh của tấm đá vẫn giữ được nguyên trạng phong hóa tự nhiên.

Nhân dân trong vùng gọi khu vực này là Nà Lai (ruộng nhiều chữ) vì trên một số tảng đá có khắc hình, chữ. Các hình khắc vẽ rất đa dạng, mang vẻ đẹp riêng trong phong cách tạo hình của nghệ thuật cổ. Ngoài hơn 80 hình khắc vẽ, trên bề mặt tảng đá còn có khoảng 80 lỗ vũm, được khoét với đường kính trung bình 5 - 6cm, sâu 1 – 2cm, các vũm phân bố chủ yếu ở đầu phía tây của tảng đá. Mỗi tảng đá là một điều bí ẩn, gắn với những câu chuyện ly kỳ mang dấu ấn tín ngưỡng, thể hiện sự linh nghiệm cầu ứng các đấng thần linh của nhân dân các dân tộc thiểu số trong vùng.

Cho đến nay, ở Việt Nam, những dấu tích nghệ thuật tạo hình thời tiền sử còn tìm thấy khá ít. Theo các nhà KH, di tích cự thạch Nấm Dẩn có niên đại khoảng 2000 năm. Đây có thể là di tích mộ của thủ lĩnh cộng đồng hoặc là khu đất thiêng, thờ cúng thần linh, tổ tiên và các nhân vật lỗi lạc của cộng đồng dân cư. Ngoài ra, di tích cự thạch Nấm Dẩn còn có khả năng liên quan đến tục thờ thần đá của các cư dân tiền sử.

Có thể nói Bãi đá cổ Nấm Dẩn có giá trị đặc biệt về văn hoá, lịch sử, tín ngưỡng và giá trị nghiên cứu khoa học cao. Nơi đây chứa đựng tiềm năng chương trình rất lớn và là một địa điểm tham quan rất thú vị cho khách thăm quan. Thời gian tới, đang có khá nhiều hãng lữ hành có ý định đưa di tích này trở thành điểm đến trọng điểm trong chương trình hành trình đi bộ, thăm các bản làng.

6. Cột cờ Lũng Cú:

Vị trí: Lũng Cú - mảnh đất địa đầu Tổ quốc, thuộc huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cách thị xã Hà Giang khoảng 200km.

Đặc điểm: Đến đây, Lữ khách sẽ có dịp được tận hưởng bầu không khí trong lành, tìm hiểu về những nét văn hóa truyền thống đặc sắc của một số dân tộc.

Từ thị xã, theo quốc lộ 4C ngược lên phía đông bắc khoảng 160km, khách thăm quan sẽ đến xã Đồng Văn, huyện Đồng Văn. Từ đây, tiếp tục xuôi theo con đường trải nhựa nối liền hai xã Lũng Cú - Đồng Văn khoảng 40km, Lữ khách sẽ đến với đỉnh Lũng Cú.

Từ xa, Lũng Cú hiện ra thật sinh động: một vùng đất với 3/4 là đá, nổi bật lên là cột cờ Tổ quốc có hình dáng giống cột cờ Hà Nội, trông xa giống như một ngọn tháp; xung quanh là phong cảnh núi rừng hùng vĩ, trùng điệp... Khi tới gần, vẻ đẹp nơi đây càng rõ nét hơn: Một cột cờ được dựng trên đỉnh núi Rồng (Long Sơn), dưới chân cột có khắc phù điêu mang rõ nét hoa văn của trống đồng Ðông Sơn, lá cờ Tổ quốc tung bay phất phơ trong gió và in bóng xuống mặt hồ Lô Lô xanh biếc. Quan sát kỹ hơn một chút, khách thăm quan sẽ thấy giữa lưng chừng núi Rồng có một cái hang khá rộng và đẹp, đồng bào ở đây gọi là hang Sì Mần Khan.

Xã Lũng Cú có tổng diện tích tự nhiên là 3460 ha với chín thôn, bản, đó là: Lô Lô Chải, Séo Lủng, Tả Giá Khâu, Cẳn Tằng, Thèn Ván, Thèn Pả, Sì Mần Khan, Sán Chồ, Sán Sà Phìn và có đường biên giới tiếp giáp với nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa hơn 16km. Tại đây, khi vào mùa đông thời tiết rất lạnh và thi thoảng có tuyết rơi. Trong số chín thôn, bản của Lũng Cú thì Séo Lủng thuộc phần đất thượng cùng cực bắc với bên trái là thung lũng Thèn Ván sâu thăm thẳm, bên phải là dòng sông Nho Quế - dòng sông bắt nguồn từ Mù Cảng - Vân Nam - Trung Quốc đổ về Ðồng Văn, Mèo Vạc (Hà Giang).

Bà con dân tộc ở Lũng Cú chủ yếu là làm nương rẫy và làm ruộng bậc thang. Riêng đồng bào dân tộc Mông và Lô Lô vẫn bảo tồn nghề dệt truyền thống với các công đoạn làm sợi lanh, dệt vải.

Bên cạnh đó, Lũng Cú còn bảo lưu được những hiện vật lịch sử, văn hóa quý giá tiêu biểu từ thời Hùng Vương. Theo sử sách ghi lại, vào thời Tây Sơn, Hoàng đế Quang Trung đã cho đặt ở nơi biên ải này một chiếc trống lớn, thời đó tiếng trống là phương tiện thông tin nhanh nhất, vị trí đặt trống của nhà vua là trạm biên phòng tiền tiêu Lũng Cú bây giờ. Chính vì vậy, người Lô Lô ở Lũng Cú bây giờ sử dụng thành thạo trống đồng có nguồn gốc từ trống đồng Ðông Sơn.

Là vùng đất của chè Shan, rượu mật ong, rượu ngô, đào phai, hoa lê, tuyết trắng và món thắng cố trong buổi chợ phiên... cùng những nét văn hóa truyền thống đặc sắc của các dân tộc như: Mông, Lô Lô, Giáy... Lũng Cú thật sự mang trong mình nét đẹp mê hồn hấp dẫn biết bao Lữ khách . Quả thật, nếu khách thăm quan có dịp đến đây vào mùa xuân, Lữ khách vừa được tận hưởng bầu không khí trong lành, vừa được nghe tiếng đàn môi tâm tình gọi bạn, tiếng khèn của người Mông say mê, quyến rũ và tiếng trống đồng âm vang bên bếp lửa bập bùng.

Đặc sản hà giang?

1. Cháo Ấu Tẩu Hà Giang

Cháo ấu tẩu có cả bốn mùa và chỉ bán vào buổi tối. Theo kinh nghiệm lâu năm của những người dân ở đây cháo có tác dụng tốt nhất qua giấc ngủ đêm. Bát cháo ấu tẩu cũng như vị thuốc thần giúp xoa tan mệt nhọc của một ngày để có một giấc ngủ sâu và khoan khoái hơn.

Nấu được bát cháo Ấu Tẩu cũng cầu kỳ và nhiều công đoạn. Củ ấu tẩu được ngâm kỹ trong nước vo gạo đặc một đêm, sau đó rửa sạch và đem ninh hơn 4 giờ cho tới khi củ mềm, bở tơi. Gạo tẻ thơm, trộn ít nếp cái hoa vàng cho cháo đặc sánh.

Bột củ ấu tẩu được nấu lẫn gạo và nước dùng ninh từ chân giò lợn. Cuối cùng khi bắc ra đập trứng gà, cho thêm ớt, tiêu, hành, rau mùi dậy lên mùi thơm ngọt ngào. Thêm chút tía tô tăng thêm tác dụng giải cảm của bát cháo. Vị ngon của cháo còn phụ thuộc bí quyết của từng nhà hàng

2. Rêu nướng món ăn lạ lùng ở Hà Giang

Lâu nay, rêu đá chỉ được coi là một loại thủy sinh không nhiều tác dụng. Nhưng đối với người dân tộc Tày ở xã Xuân Giang tỉnh Hà Giang, thì rêu đá được coi là đặc sản trong ẩm thực của họ. Các món ăn được chế biến từ rêu đá còn được gọi là quẹ. Đây là một món ăn vừa ngon, vừa bổ, lại có hương vị rất riêng. Trải nghiệm Hà Giang sẽ giúp cho khách thăm quan có cơ hội thưởng thức món ăn vừa lạ lùng và độc đáo này.

Theo người dân địa phương, khi đi tìm rêu, họ thường chọn những bãi rêu lớn, bởi ở đó rêu vừa nhiều, vừa ngon. Rêu tươi đem về được vò đập thật kỹ cho sạch nhớt phù sa, sau đó có thể chế biến thành nhiều món.

Chị Hoàng Thị Cấp - Xã Xuân Giang, Quang Bình, Hà Giang cho biết: “Khi vớt, phải đứng ở dưới suối, nước cứ chảy từ trên xuống và lấy tay quơ ngang lấy, những cái nào non nhất thì mình cầm được còn cái già thì nó vẫn bám ở đá. Rêu chỉ sống trong 7 ngày, khi nó mọc lên 3 - 4 ngày là đi vớt được rồi, còn quá 7 ngày nó trở thành màu trắng bệch và không ăn được nữa”.

Rêu suối tuy nhiều, nhưng những loại rêu ngon rất ít và rêu ăn được có theo mùa, bởi vậy đối với bà con nơi đây rêu cũng là một món ăn quý. Rêu có thể được chế biến thành nhiều món như rêu rán, rêu khô nhưng độc đáo nhất vẫn là món trộn với các loại gia vị rồi đem nướng.

3.Bánh cuốn phố cổ Đồng Văn

Bánh cuốn phố cổ Đồng Văn – Hà Giang là một món ăn độc đáo, khác xa so với những món đặc sản khác ở Hà Giang. Đây là món ăn mà Lữ khách thường lựa chọn cho bữa sáng của mình khi tới Hà Giang trải nghiệm. Một “món lạnh” được ăn cùng chén nước lèo ninh xương nóng hổi, bạn sẽ cảm thấy ấm bụng hơn trong thời tiết se se lạnh ở vùng cao nguyên đá này.

4.Thắng dền

Một lần đến Mèo Vạc, bạn hãy thử nếm bánh thắng dền, thưởng thức liền 2 – 3 viên bánh nhỏ xinh một lúc, ngậm trong miệng và cảm nhận vị dẻo dai của bột nếp hòa quyện cùng vị cay se se của gừng, dậy mùi thơm của vừng lạc.

5.Cơm lam Bắc Mê

Cơm lam Bắc Mê là thức quà dân dã đồng thời là món ăn phổ biến của nhiều đồng bào dân tộc ở Tây Bắc. Cơm Lam được làm từ gạo nếp nương, rồi nướng trong một ống tre nứa, dài. Vị cơm lam thơm và ngọt, ăn dẻo và bùi bùi, khách thăm quan đến Hà Giang không chỉ thưởng thức mà còn mua về làm quà rất nhiều.

6.Hồng không hạt

Hồng không hạt được trồng nhiều ở vùng Quản Bạ Hà Giang nên người dân nơi đây vẫn gọi là hồng Quản Bạ. Giống hồng này thường có vào khoảng mùa thu đông, từ tháng 8 đến tháng 11 hàng năm, một thức quà dân dã ở Hà Giang.

7.Cam sành

Từ lâu, cam sành đã trở thàng thức quà dân dã ở Hà Giang mà Lữ khách không thể bỏ qua mỗi khi tới đây. Loại cam sành ở Hà Giang có vị thơm, vị mát và có chứa nhiều lượng vitamin cần thiết cho cơ thể. Cam được thu hoạch vào khoảng tháng 11, 12.

8.Lợn cắp nách

Lợn cắp nách là đặc sản nổi tiếng của vùng cao nguyên đá Hà Giang. Với đặc điểm thịt chắc, ăn nạc, thơm và ngon mà món đặc sản này đã nhận được sự yêu thích của lữ khách tới đây. Đây cũng được xem là một nét độc đáo trong cách chăn nuôi của người dân tộc trên Hà Giang.

9.Mật ong bạc hà

Mật ong bạc hà là đặc sản dân dã quý hiếm và được nhiều người ưa chuộng nhất khi đến Hà Giang. Mật ong bạc hà có vị ngọt thanh, dịu nhẹ và thoảng mùi hương hoa bạc hà có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe của con người. Là bài thuốc dân dã có công dụng chữa các bệnh về hô hấp, đường tiêu hóa, làm mịn và hồng da.

10.Gà xương đen

Gà xương đen không tanh do lượng sắt ít và chúng thường được chế biến chung cùng những loại thuốc Bắc, nấm và sâm, vừa để ăn trong bữa ăn mỗi ngày vừa làm thuốc luôn. Với đặc sản gà xương đen như một bài thuốc quý có khả năng chữa trị nhiều bệnh thì món ăn này sẽ ngày càng được yêu thích hơn.

Lưu ý

Nên ra hiệu sách mua quyển "Bản đồ giao thông đường bộ" sẽ rất thuận tiện tra cứu trên đường đi, nhưng nên chọn quyển bìa cứng, đỡ bị quăn mép khi để trên xe ô tô.

Nếu đi xe nhà lên Đồng Văn, nhất là đi lên Lũng Cú thì phải chọn xe có đèn mù (đèn vàng), hoặc thủ sẵn ít giấy bóng, băng dính màu vàng, đề phòng trên đường đi gặp sương mù.

Khi đi từ Hà Giang, thấy cây xăng nên mua luôn, vì từ đó lên tới tận Đồng Văn mới có tiếp. Tuy đường đi đẹp, nhưng quanh co, lại hơi hẹp, nhiều đoạn đã đi lên đèo là không quay đầu xe được, nên phải chọn tài xế có kinh nghiệm.

Đi tuyến này thì không nên cho trẻ nhỏ đi, vì chủ yếu là ngồi ô tô, ít có chỗ chạy nhảy, trẻ sẽ mệt; thêm nữa, vùng miền núi, sẽ không có sẵn đồ ăn cho trẻ nhỏ, mà phải mang từ nhà đi.

Đến nay, Du Già vẫn là con đường khó đi, kinh khủng nhất với dân phượt. Vì vậy, chương trình tuyến đường này phải cực kỳ cẩn thận vì thực tế cho thấy, có khá nhiều người đã bỏ cuộc giữa chừng.

Ngoài ra, vì phải đi bộ nhiều, bạn chú ý chọn loại giày êm, nhẹ...; đồng thời mang theo loại kem thoa chân dùng vào buổi tối để và một số thuốc men phòng xa.